Zoning Peace From a Legal Perspective

• Author: Ilgin ÖZKAYA ÖZLÜER
• Pages: 313-340

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi –İnÜHFD- Cilt:9 Sayı:2 Yıl 2018 313

İMAR BARIŞI DÜZENLEMESİNE HUKUKİ BİR YAKLAŞIM

ZONING PEACE FROM A LEGAL PERSPECTIVE

DOI : 10.21492/inuhfd.467904

Ilgın ÖZKAYA ÖZLÜER*

Özet

7143 Sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 18/05/2018 tarihinde Resmi Gazete'de

yayımlanarak, kamuoyunda "İmar Barışı" olarak adlandırılan süreç uygulanmaya

başlanmıştır. 3194 sayılı İmar Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddeyle, imar düzenine

aykırı yapıların "Yapı Kayıt Belgesi" ile kayıt altına alınması amaçlanmaktadır. Yapı Kayıt

Belgesi, kentsel dönüşüm uygulamalarının finansal kaynağını yaratmak üzere, imar

düzenine aykırı yapıları ka yıt altına alırken yapı sahiplerine de kentsel dönüşüm

uygulamasına kadar yapıyı kullanma hakkı vermektedir. Bu yönüyle Geçici 16 . madde,

idarenin afet riskine karşı alacağı tedb irler için yetersiz; fakat imara aykırı yapıların

tespitini sağlaması açısından yerindedir.

Çalışmamız kapsamında Yapı Kayıt Belgesinin mülkiyet hakkı ile ilişkisi

kurularak, maddenin bir imar affı olup olmadığı; imar düzenimiz içinde ortaya çıkan

benzer uygulamalarla farklılıkları; kamu malları rejimi bağlamında kapsamı incelenmiş tir.

Afet risklerine karşı tedbir alma yükümlülüğü idarenin asli görevlerinden olduğundan, söz

konusu düzenlemeyle depremle yıkılan yapılar nedeniyle idarenin sorumluluğunun, yapı

sahibine devredilemeyeceği de ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler: İmar barışı, Yapı Kayıt Belgesi, imar affı.

Abstract

Law No. 7143 on the Restructuring of Taxes and Other Receivables and

Amendments to Certain Laws was published in the Official Gazette on 18/05/2018 and the

process called "Zoning P eace" started to be implemented in public. With the Article 16 of

the Law No. 7143, appended as the Provisional Article 16 to the Zoning Law No. 3194, it

is aimed to take the buildings contrary to the zoning o rder under registry with the

"Building Registration Certificate". Buildi ng Registration Certificate in order to create the

needed financial source for the urban transformation applications, while registering the

buildings that does not comply with the zoning regulations, also gives the building owners

the right to use th e building until the urban transformation ends. In this aspect, Temporary

Regulation No 16 is both, inadequate for the measures that will be taken by the

* Arş. Grv. Dr., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı. (E-

mail ilginozkaya@gmail.com), (Orcid ID- 0000-0002-4242-6208)

Makale Gönderilme Tarihi: 06.10.2018 Submitted: 06.10.2018

Makale Kabul Tarihi: 26.11.2018 Accepted: 26.11.2018

Ilgın ÖZKAYA ÖZLÜER

314 Inonu University Law Review InULR Vol:9 No:2 Year:2018

administration against the risk of catastrophes and efficient in order to detect the buil dings

that are violating the zoning regulations.

In this article, by focusing on the relationship between Building Registration

Certificate and the right to property, whether the related regulation is a zoning peace

regulation or not, its differences from the similar applications in our zoning order and the

scope of it in the context of public estate will be examined. Since the obligation to take

measures against disaster risks is the primary duty o f the administration, conclusion is

drawn as the responsibility of the administration arising from the structures destroyed by

an earthquake cannot be transferred to the building owner as per the mentioned regulation.

Keywords: Zoning peace, Building Registration Certificate, zoning amnesty.

1. GİRİŞ

İmar hukukunun temel düzenlemesi, "yerleşme yerleri ile bu

yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun

teşekkülünü sağlamak" amacıyla 1985'ten günümüze yürürlükte bulunan

İmar Kanunu'dur

1

. Kanun'un kapsamını "Belediye ve mücavir alan

sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak planlar ile inşa

edilecek resmi ve özel bütün yapılar" oluşturmaktadır

2

. Buna göre,

Kanun'un hedeflediği imar düzeni; planlar ve yapılar hakkındaki kural,

ilke ve esaslar üzerine kurulmuştur. Kuşkusuz bu düzenin, hukuk

devletinin gereklerine uygun olarak kurulması gerekmektedir.

Ruhsat, imar hukukunun temel araçlarından biri olarak yapılaşmaya

ilişkin izinleri ifade etmektedir

3

. Ruhsat işlemleri,

"imar mevzuatı ve imar planları ile tesis edilmiş bulunan imar

düzenini korumak ve geliştirmek amacıyla, bireylerin ve toplulukların,

imar sınırları içinde, malik oldukları arsaların üzerindeki yapı yapma ve

mevcut yapılara değişiklik ve ilaveler yapabilme hak ve yetkilerini,

gözetim ve denetim altında tutmak ve gerekli tedbirleri alabilmek için

getirilmiş denetleme düzenlemeleridir."

4

Buna göre imar hukukunda "ruhsat", idarenin yapılaşma öncesi,

yapı devam ederken ve yapı bitimi sonrasında verdiği izinler yoluyla imar

düzenini kurmak ve korumak üzere yürüttüğü kolluk faaliyetinin en

önemli araçlarından biridir. İmar Kanunu'nun 20. maddesinde de, "Yapılar

[...] imar planı, yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabilir"

ve 21. maddesinde "[...] bütün yapılar için 26. maddede belirtilen istisna

dışında belediye veya valiliklerden yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir"

1

3.5.1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanunu; R.G. T. 9/5/1985, S. 18749.

2

İmar Kanunu, madde 2.

3

ÇAL, Sedat; Türk İdare Hukukunda Ruhsat, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2012.

4

GEREM, Mehmet: İmar Hukukunda Ruhsat, http://www.turkhukuksitesi.com/makale_

1767.htm.