Victim's Testimony and Evidence Value in CriminalProcedure Law

• Author: Ahmet BOZDAG ? Kader SARIUSTA
• Pages: 573-602

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi –İnÜHFD- Cilt:8 Sayı:2 Yıl 2017 573

CEZA YARGILAMASINDA MAĞDURUN BEYANI VE DELİL

DEĞERİ

VICTIM’S TESTIMONY AND EVIDENCE VALUE IN CRIMINAL

PROCEDURE LAW

Ahmet BOZDAĞ

Kader SARIUSTA

Özet

Ceza muhakemesi hukukumuzda, serbest delil ve serbest d eğerlendirme sistemleri

benimsenmiştir. Bu nedenle hukuka uygun olarak elde edilmiş her türlü d elilin ispat

unsuru olarak değerlendirilebilmesi ve hâkimin vicdani kanaatini etkilemesi mümkündür.

Bu bağlamda ceza muhakemesinde maddi gerçeğin ispatı amacıyla en çok kullanılan

araçlardan biri de mağdur beyanıdır. Ancak mağdurun, uyuşmazlığın tarafı olması, yemin

etme yükümlülüğünün bulunmaması, sanığa karşı kin ve ö fke duyması gibi nedenlerle

tarafsız davranması ve doğruyu söylemesi ihtimali oldukça zayıftır. Özellikle de tek delilin

mağdurun beyanı olduğu suçlara ilişkin ceza yargılamalarında, mahkeme hangi sebeplerle

mağdurun beyanının güvenilir olduğunu ve sanığın beyanın üstün tuttuğunu somut ve

inandırıcı gerekçelerle denetime olanak verecek açıklamalıdır. Ceza muhakemesi

hukukunda mağdur beyanının sanık beyanından bir üstünlüğü bulunmamaktadır. Bu

nedenlerle, mağdur beyanının tek başına mahkûmiyet kararına esas alınması şüpheden

sanık yararlanır ilkesine açıkça aykırı olacaktır.

Bu çalışmada, ceza muhakemesi kapsamında mağdur beyanının delil niteliği ve

ispata etkisi üzerinde durularak, maddi gerçeğe ulaşılmaya çalışılırken hem mağdur

haklarının tam olarak korunması hem de sanığın masumiyet hakkının korunmasında ölçü

kurallar belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Mağdur, mağdur beyanı, delil, ispat, hüküm

Abstract

In our criminal procedure law, free evidence and free evaluation systems have

been adopted. For this reason, it is possible that any evidence obtained in accordance with

the law can be regarded as proof and affect the judg e's conscientious conviction. In this

context, one of the most used tools for criminal proceedings is the victim testimony.

However, chance that the victim may tell the truth and be neutral is too slight for he

reasons such as his being p art of the conflict, having the responsibility to swear, his hatred

and grudge against the suspect. Especially in criminal proceedings for o ffenses where the

Yrd. Doç. Dr. Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi

Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

 Arş. Grv. Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku

Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi

DOI: 10.21492/inuhfd.328331

Ahmet BOZDAĞ – Kader SARIUSTA

574 Inonu University Law Review InULR Vol:8 No:2 Year:2017

only evidence is the testi mony of the victim, the court must demonstrate by what means

that the victim's statement is reliable and that the hypothesis is superior to the statement,

allowing for concrete and convincing justification. In the criminal procedure law, victim

testimony does not have any advantage over the defendant's testimony. For these reasons,

the victim testimony alone is the basis for conviction that will be clearly contrary to the

principle of defendant benefit from doubt.

In this study, it was tried to be determined some standard rules not only for

protecting the rights of the victim implicitly but also for protecting the presumption of

innocence of the suspect while the effect of the suspect’s statement on evidence and

probative force was put emphasis on and material fact was tried to be reached.

Keywords: Victim, Victim testimony, Evidence, Proof, Verdict

GİRİŞ

Ceza muhakemesi; geçmişte yaşandığı iddia edilen bir vakıanın

gerçekten meydana gelip gelmediğini

1

, olayın sanık tarafından meydana

getirilip getirilmediğini

2

ve ceza hukukundaki sonuçlarını tespit etmek

amacıyla yapılan bir yargılama faaliyetidir.

3

Ceza muhakemesinin amacı,

şüpheli ve sanığın haklarını ihlal etmemek koşuluyla maddi gerçeğe

ulaşmaktır.

4

Zamansal olarak geçmişte kalan ve hukuki değer taşıyan

somut olay üzerinden maddi gerçeğe ulaşmak, ceza muhakemesinde aynı

zamanda bir görev niteliğindedir.

5

“Delil” ve “İspat” sütunları üzerinde

inşa edilmiş olan maddi gerçeğin ise; hukuka uygun, temel hak ve

hürriyetler çerçevesinde elde edilmiş olması gerekmektedir.

6

Ceza

muhakemesinde maddi gerçeğe ulaşmak için kullanılan araçlar delil

olarak nitelendirilir.

Diğer bir ifadeyle deliller; geçmişte olanın ne olduğu, nasıl olduğu

konusunda bu günün imkânlarında var olan veya duyularımız vasıtasıyla

1

Ceza muhakemesinde, ceza hükmü içeren kurallara aykırı davranılıp davranılmadığının

ancak ortak bir çalışmayla ortaya çıkarılabileceği hakkında bak. CENTEL, Nur / Zafer,

Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Baskı, Beta Basım, İstanbul 2015, s. 3.

2

BİRTEK, Fatih: Ceza Muhakemesinde Delil ve İspat, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara,

2016, s. 9.

3

CENTEL, Nur / Zafer, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Baskı, Beta Yayıncılık,

İstanbul 2012, s. 196.

4

TOROSLU, Nevzat / FEYZİOĞLU, Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Baskı, Savaş

Yayınevi, Ankara 2016, s. 6; CENTEL / ZAFER: 2012, s. 6.

5

KINDHAUSER, Urs: “Ceza Muhakemesi Hukukunda İspat Ölçüsü”, Çev. Serkan

Meraklı, Ceza Muhakemesi Hukukunda Delil ve İspat, Karşılaştırmalı Güncel Ceza

Hukuku Serisi 15, Seçkin Yayınları, Ankara, 2014, s. 523.

6

BİRTEK: 2016, s. 372.