The quality of agreement of legal waiver for participation in pro rata sharing

• Author: Ars. Grv. Nevfel AKKASOGLU
• Pages: 279-297

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1 Yıl 2015 279

GARAMEYE İŞTİRAKTEN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN

HUKUKİ NİTELİĞİ

Arş. Grv. Nevfel AKKAŞOĞLU*

ÖZET

Bu makalede, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 376/3 ile

hukukumuzda tanınan “garameye iştirakten feragat sözleşmesi”,

adlandırma ve hukuki nitelik yönleriyle incelenecektir. Doktrinde “sırada

sona gitme”, “sıradan çekilme anlaşması” olarak da ifade edilen bu

sözleşmenin “garameye iştirakten feragat sözleşmesi” olarak

adlandırılması hem sözleşmenin ruhuna, hem de Kanun koyucunun

yaklaşımına uygun olacaktır. İki taraflı bir hukuki işlem olan garameye

iştirakten feragat sözleşmesi, bazı yönleriyle geciktirici şarta bağlı

sözleşme niteliği gösterse de genel içeriği itibariyle “sui generis” bir

sözleşmedir.

Anahtar Kelimeler: Sırada sona gitme, garameye iştirak, sermaye

şirketi, borca batıklık, iflas.

THE QUALITY OF AGREEMENT OF LEGAL WAIVER FOR

PARTICIPATION IN PRO RATA SHARING

ABSTRACT

The purpose of this article is to examine “agreements on waiver of

pro rata collection of debts” prescribed by Article 376/3 of the Turkish

Commercial Code No. 6102, particularly in terms of their denomination

under that name, and their legal characteristics. The article argues that

denominating these agreements as “agreements on waiver of pro rata

* Turgut Özal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Araştırma

Görevlisi

Arş. Grv. Nevfel AKKAŞOĞLU

280 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1 Yıl 2015

collection of debts” is more in line with the motivation behind the

relevant legislation, as well as the spirit underlying these agreements.

They are bilateral legal transactions, and although they have the features

of a contingent agreement, in terms of their general characteristics, they

can be qualified as "sui generis” contracts.

Keywords: Subordination, pro rata sharing, incorporated

company, over-indebtedness, bankruptcy.

GİRİŞ

Garameye iştirakten feragat sözleşmesi, 6102 sayılı yeni TTK m.

376/3 ile birlikte hukuk hayatımıza giren ve borca batıklığın giderilmesini

sağlayan yeni bir hukuki kurumdur. TTK m. 376/3’te borca batıklığı tespit

eden yönetim kuruluna, mahkemeye borca batıklık bildiriminde bulunup

iflasını isteme görevi yüklendikten şu seçenek sunulmaktadır: “Meğerki,

iflas kararının verilmesinden önce, şirketin açığını karşılayacak ve borca

batık durumunu ortadan kaldıracak tutardaki şirket borçlarının

alacaklıları, alacaklarının sırasının diğer tüm alacaklıların sırasından

sonraki sıraya konulmasını yazılı olarak kabul etmiş ve bu beyanın veya

sözleşmenin yerindeliği, gerçekliği ve geçerliliği, yönetim kurulu

tarafından iflas isteminin bildirileceği mahkemece atanan bilirkişilerce

doğrulanmış olsun.”

Bu sözleşmede, şirketin borca batıklığını giderecek ölçüde alacağa

sahip olan alacaklı ya da alacaklılar, şirketin olası iflası durumunda, sıra

cetvelinde en alt sıraya gitmeyi kabul etmektedirler. Böyle bir taahhüt

etkilerini iflâs halinde gösterecek ve sona giden alacakların alacaklıları,

garameye katılmayacaklardır. Böylece, şirketin pasiflerinde borca

batıklığı giderebilecek miktarda yaşanacak azalma şirketin borca

batıklığını giderecek ve mahkemeye iflas bildiriminde bulunma

zorunluluğu ortadan kalkacaktır.

Garameye iştirakten feragat sözleşmesi, borca batık şirket ile

şirketin borca batıklığını giderecek miktarda alacağa sahip şirket

alacaklıları arasında yapılır. Sözleşme tek bir alacaklıyla yapılabileceği