The problems on deception element of the crime of fraud

• Author: Ars. Gör. Volkan MAVIS
• Pages: 598-626

Arş. Grv. Volkan MAVİŞ

598 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:1 Yıl 2015

THE PROBLEMS ON DECEPTION ELEMENT OF THE

CRİME OF FRAUD

Abstract

Fraud is one of the most common crimes which people confront in

everyday life. Official statistics indicates that the crime of fraud rates have

been rising day by day. Therefore, the duty of the government to provide

an effective protection increases in importance. In this regard, the

problems on deception which raise the crime of fraud ought to be

reviewed specifically. The four main problems which emerge from the

deception element of fraud must be resolved through case-law and new

legislations. Primarily, simple deception should be sufficient for the

constitution of fraud. Thus, victimization of unexperienced and naïve

people is not gone unpunished. Secondly, a new legislation is required in

order to criminalize any fraud committed through negligence as a criminal

act. And lastly, the offence of making off without payment and pyramid

schemes should be distinguished as different criminal acts from fraud

since the crime of fraud has failed to address these cases.

Keywords: The crime of fraud, making off without payment,

pyramid schemes, neglected act

1. Giriş

Dolandırıcılık suçu, bireylerin malvarlığı güvenliğini tehdit eden en

ağır ihlallerden birisi olmaya devam ediyor. Bu durum, hepimizi gündelik

hayattaki sıradan işlerimizde dahi fazladan tedbirli olmaya sevk ediyor.

Bugün, kitle iletişim araçlarıyla yapılan sıradan görüşmeler dahi birer

tehdit olarak karşımıza çıkabilmekte. Bunun esas sebebi olarak

dolandırıcılık suçunun dinamik yapısı gösterilebilir. Özellikle gelişen

teknoloji, hayatımıza rahatlık getirmekle birlikte suçun icrasını

kolaylaştıran bir başka etken oluyor. Böylelikle suç modern sanayi

toplumunda daha büyük bir sorun teşkil ediyor. Gelişen sanayi ve

ekonomiye paralel olarak yükseliş gösteren yoğun insan trafiği de suç

Dolandırıcılık Suçunun Hile Unsuruna İlişkin Sorunlar

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:1 Yıl 2015 599

oranını arttıran bir başka etken olarak kendisini gösteriyor

1

. Dolandırıcılık

suçuna ilişkin son resmi veriler de endişemizi haklı çıkaran nitelikte. Her

zaman toplumsal huzura yönelik ciddi bir tehdit olan dolandırıcılık, son

yıllarda yükselişe geçmiş bulunmaktadır. Adli Sicil ve İstatistik Genel

Müdürlüğü’nün verilerine göre 2011 yılında 82.412 dolandırıcılık suçu

işlenmiştir

2

. 2012 ve 2013 yıllarında bu sayının sırasıyla 96.888

3

ve

103.687’ye

4

çıktığını görüyoruz. Bu halde, nüfus artışı ve dolandırıcılık

tekniklerindeki ilerleme suç sayısının artışına ivme kazandırmış

görünmektedir.

Bugün, dolandırıcılık fiilleriyle etkin mücadele için gerekli

tedbirlerin alınmasının gerektiği ortadadır. Dolandırıcılığın temel

unsurlarından olan hileli hareket pek çok farklı şekilde ortaya çıkabilir. Bu

halde hangi fiillerin dolandırıcılık kapsamında değerlendirileceği, suça

karşı gerekli önlemlerin alınmasında önem arz eder. Ceza hukukunda

dolandırıcılık suçunda hile unsuruna ilişkin tartışmalar halen devam

etmektedir. Bu tartışmalardan yola çıkarak dolandırıcılık suçunun

oluşması için gereken hileli hareketin niteliğini tespit etmeye yönelik

görüşler incelenecektir. Suçun oluşmasına neden olabilecek birçok farklı

fiil mevcuttur. Bu fillerden hangilerinin suçun oluşumuna neden olacak

eşiği aştığı tartışma konusudur. Yine, 765 sayılı eski TCK kapsamında yer

almasına rağmen yeni kanunda yer verilmeyen kimi karşılıksız yararlanma

fillerinin ne şekilde değerlendirilmesi gerektiği de tartışmalara neden

olmaktadır. Son olaraksa, doktrinde kartopu sözleşmeleri olarak

adlandırılan piramit satış sözleşmelerinin ayrı bir suç tipi olarak

1

SOYASLAN, Doğan: Ceza Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2010 s. 416.

2

Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü: Ceza Mahkemelerinde 5237 Sayılı TCK

Uyarınca 2011 Yılı İçinde Açılan Davalardaki Suç ve Sanık Sayıları,

http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/ISTATISTIKLER/1996/2011-5237acilan.pdf, (Erişim

Tarihi: 14.07.2014).

3

Adli Sicil ve İstatistik Genel Mü dürlüğü: TCK Uyarınca Açılan ve Karara Bağlanan

Davalarda Yoğunluk Gösteren Suç Sayıları,

http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/istatistik_2012/46.pdf, (Erişim Tarihi: 14.07.2014).

4

Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü: TCK Uyarınca Açılan ve Karara Bağlanan

Davalardaki Suç Türleri, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/istatistik_2013/57.pdf,

(Erişim Tarihi: 14.07.2014).