The new instruments of the commercial code no. 6102 with regard to corporate governance, for the public limited companies

• Author: Doç. Dr. Rauf Karasu
• Pages: 34-60

Doç.Dr.Rauf KARASU

34 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013

THE NEW INSTRUMENTS OF THE COMMERCIAL CODE NO.

6102 WITH REGARD TO CORPORATE GOVERNANCE, FOR

THE PUBLIC LIMITED COMPANIES

ABSTRACT

Before the adoption of the Commercial Code No. 6102, the concept

of corporate governance was only an issue of public limited companies

that were subject to the Capital Markets Act. It should be added that that

only those companies that had been registered with the Istanbul Stock

Exchange were subject to corporate governance principles. The Code now

requires that all public limited companies should follow corporate

governance principles.

The Code not only lays down institutional principles, but also

contains provisions with regard to rights and obligations of the members

of the executive board, auditing, rights of the shareholders, transparency

etc. The Code oblige to follows corporate governance principles.

Keywords:Corporate Governance, Principles of Corporate

Governance, Public Limited Companies, the New Commercial Code

I. GİRİŞ

6102 sayılı TTK’nın kabul edilmesinden önce Türk hukukunda

kurumsal yönetim ilkesi, sadece sermaye piyasası hukukuna tâbi olan

anonim şirketler, hatta bu şirketlerin bir kısmını oluşturan “pay senetleri

menkul kıymetler borsasına kote olmuş anonim şirketler” için gündeme

gelmiştir. 6102 sayılı TTK ise, kurumsal yönetim anlayışını hem halka

açık hem de kapalı tip anonim şirketler bakımından kabul etmiştir. Yeni

TTK, tüm anonim şirketler bakımından asgarî kurumsal yönetim

standartlarını getirdiğinden, menkul kıymetleri borsada işlem gören

anonim şirketler için SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin yanı sıra,

TTK’nın öngördüğü kurumsal yönetim ilkeleri de uygulanacaktır.

6102 Sayili Türk Ticaret Kanunu İle Anonim Şirketlerde Kurumsal Yönetim ile İlgili Getirilen

Yenilikler

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013 35

6102 sayılı TTK, kurumsal yönetim fesefesinin nesnel adalet, hesap

verilebilirlik, şeffaflık, kurumsal ve toplumsal sorumuluk gibi ilkelerini

tüm anonim şirketler hukukunun kuramsal ve doğmatik düzeninin bir

parçası haline getirmiş, bir anlamda somutlaştırmıştır.

1

Bu

düzenlemelerle Türk şirketlerinin en iyi şekilde yönetilmeleri, kaynakların

etkin bir şekilde kullanımı, bu kapsamda şirket performanslarının artması,

menfaat çatışmalarının önlenmesi amaçlanmıştır.

Bu çalışmada Yeni TTK ile anonim şirketlede kurumsal yönetim

ilkeleri ile ilgili getirilen yeni düzenlemeler ayrıntılı olarak inceleneektir.

II. KURUMSAL YÖNETİM KAVRAMI VE ÖNEMİ

Bir Anglo-Sakson deyimi olan “Kurumsal Yönetim” (corporate

governance), bir işletmenin en iyi şekilde idaresi ve bu idarenin şeffaf

biçimde izlenebilmesi ve kontrol edilmesiyle ilgili temel ilkeler şeklinde

tanımlanabilir.

2

Çeşitli menfaat sahipleri arasındaki yetki ve hak

paylaşımını dengeleme amacı taşıyan kurumsal yönetim, dört taşıyıcı

kolon üzerine oturur: Şeffaflık (kamuyu aydınlatma), eşit işlem

(hakkaniyet-dürüstlük), sorumluluk (dış sorumluluk) ve hesap verebilirlik

(iç sorumluluk).

3

Kurumsal yönetim, şeffaflık, eşit işlem, sorumluluk ve

hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde, şirket üst yönetiminin sahip

olduğu güç ve yetkilerin keyfi kullanımının engellenmesine, işletme

faaliyetlerinin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılmasına, işletme ile ilgili

tüm menfaat sahipleri arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine ve haklarının

korunmasına, işletmenin finansal tablolarının şeffaflığının ve

güvenirliğinin arttırılmasına olanak sağlar.

1

Bkz. Tekinalp, Ü.; Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Kurumsal Yönetim Felsefesine

Yaklaşımı, Uğur Alacakaptan’a Armağan, C. II, İstanbul 2008, s. 635.

2

Bkz. Pulaşlı, H., Corporate Governance, Anonim Şirket Yönetiminde Yeni Model,

Ankara 20 03, s. 4; Poroy (Tekinal/Çamoğlu), Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku,

Güncelleştirilmiş 12. Bası, İstanbu l 2010, N. 471a; Doktrinde yapılan diğer tanımlar

için bkz. Paslı, A., Anonim Ortaklık Kurumsal Yönetimi, İstanbul 2005, s. 21 vd.

3

Bkz. Paslı, s. 69 vd.; Yavasi, M., A Socio-Legal and Economic Introduction to Corporate

Governance Problems in the EU, 22 The Company Lawyer, s. 163-164.