The Element of Authority in the Operation or the Leasing of the School Canteens: Wrong Applications in Turkey

• Author: Mehmet MECEK
• Pages: 319-350

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi –İnÜHFD- Cilt:8 Sayı:1 Yıl 2017 319

OKUL KANTİNLERİNİN İŞLETİLMESİ YA DA KİRAYA

VERİLMESİNDE YETKİ UNSURU: TÜRKİYE’DE YAPILAN

YANLIŞ UYGULAMALAR

THE ELEMENT OF AUTHORITY IN THE OPERATION OR THE

LEASING OF THE SCHOOL CANTEENS: WRONG APPLICATIONS IN

TURKEY

Mehmet MECEK

ÖZET

Bu çalışmada öncelikle Hazine mülkiyetinde olup; Milli Eğitim Bakanlığı(MEB)

adına tahsis edilen okul, idari bina ve diğer eğitim alanlarında bulunan kantin, büfe,

kafeterya, yemekhane, çay ocağı, bahçe, otopark ve boş alanlar ile spor, konferans ve çok

amaçlı kapalı salonlarının eğitsel, sosyal, kültürel, sportif, yönetsel ve ticari a maçlarda

kullanılması konusundaki mevzuat hakkında bilgi verilmektedir. Daha sonra bu alanların

okul aile birliklerince işletilmesi ya da kiraya verilmesi konusundaki hukuka aykırı

uygulamalara değinilmektedir. Yürürlükteki mevzuat hü kümleri ile mevcut uygulamalar

arasındaki farklılıklar ortaya k onularak “olması gereken” uygulamaya ışık tutulması

amaçlanmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı'nın tüm Türkiye'de teşkilatlanması ve bu teşkilat

birimlerinde kiralama ve diğer tasarruf işlemlerinin yapılması nedeniyle, uygulamada

mevcut olan hataların düzeltilmesi büyük bir öneme sahiptir. Mevcut çalışma bu hataların

nasıl giderilebileceğini ve hukuki olarak olması gereken şeklini ortaya koymaktadır.

Çalışmamızın gerçekleştirilmesinde mevzuat analizi tekniği kullanılmıştır. Makalemiz,

ilgili konuda hazırlanmış ilk ve tek akademik çalışma olma özelliğini taşımaktadır. Bu

nedenle, bu konuda gerek doktrinde ve gerekse de uygulamada önemli bir katkı

sağlayacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Okul Kantini, Kiralama, Tahsis, Okul Aile Birliği, Kiralama

Yetkisi

ABSTRACT

Firstly, this paper will give information about the legislation about the use of

canteens, buffets, cafeterias, dining halls, tea houses, gardens, parking areas, indoor halls

for sports, conferences or any other purposes, and all the other free spaces,which are in the

ownership of the state treasury and assigned in behalf of the Ministry of National

Education, in educational, social, cultural, sports, administrative, and commercial

purposes. Afterwards, it will touch upon the illegitimate applications of the legislation

about the operation or the leasing of these places by the Parent-Teacher Association. This

paper aims to sort out the application that should be by presenting the provisions of the

current legislation and the available applications. Due to the Organization of Ministry of

National Education in Turkey and the processes of leasing and the other dispo sitive

transactions in these organizational units, the correction of the mistakes in the current

application has a great imporrtance. This research will examine how these mistakes can be

 Bu çalışma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler En stitüsü Kamu Hukuku ABD'da, Yrd.

Doç. Dr. Ahmet Ziya Çalışkan danışmanlığında, yüksek lisans bitirme projesi olarak

hazırlanmıştır.

 Öğr. Gör., Afyon Kocatepe Üniversitesi, meceklife@gmail.com

Mehmet MECEK

320 Inonu University Law Review InULR Vol:8 No:1 Year:2017

eliminated and the legal way of the application. Legislation Analysis Technique was used

in this work. This research is the first and the only academic research on the related

subject. Accordingly, it is predicted that it will make an important contribution both in the

doctrine and in practice.

Keywords: School Canteen, Leasing, Disposition, the Parent-Teacher Association

GİRİŞ

Bilindiği üzere ülkemizde mevcut olan kamu kurumlarının bütçe

yapıları, taşınır ve taşınmaz mal edinimleri 5018 sayılı Kamu Mali

Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile düzenlenmektedir. Bu yasa hükümlerine

göre genel bütçeli kamu kurumları arasında yer alan Milli Eğitim

Bakanlığına bağlı okul ve diğer kamusal malların edinimi Maliye

Bakanlığı aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Maliye Bakanlığının ilgili

birimi olan Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından(illerde

defterdarlıklar, ilçelerde mal müdürlükleri) Milli Eğitim Bakanlığı(il ve

ilçe milli eğitim müdürlükleri) adına ilgili taşınmaz mallar tahsis

edilmektedir.

Okul ve benzeri alanlar eğitim–öğretim faaliyeti için tahsis

edilmekte olup; okullar tarafından amacı dışında kullanılması söz konusu

olamamaktadır. Kantin, çay ocağı, otopark, vb. alanların kiralanması

eğitim–öğretim faaliyetiyle ilgili olmayıp, doğrudan doğruya ticari bir

faaliyettir. Bu nedenle de Milli Eğitim Bakanlığına bağlı birimlerce bu

alanların kiralanması ya da yapılan kiralamalardan doğrudan pay alınması

söz konusu olamaz.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların fiziki ve teknik

ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan okul koruma derneklerinin

22.01.2004 tarihinde çıkarılan 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu

Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun sonucu tasfiye sürecine

girmesi okullar için yeni bir kaynağın bulunmasını zorunlu hale

getirmiştir. Maliye Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında

imzalanan 15.03.2004 tarihli protokol uyarınca mülkiyeti hazineye ait

olup Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlardaki kantin, büfe,

yemekhane, çay ocağı, açık alan, salon vb. yerlerin kurulacak olan okul

aile birlikleri tarafından işletilmesi ya da bu birlikler tarafından kiraya

verilmesi için 5 yıl süreli protokol imzalanmıştır.

Bakanlıklar arasında imzalanan bu protokol sonucu kurulan okul

aile birlikleri Maliye Bakanlığı taşra birimlerinden talep etmeleri halinde

okul kantin ve benzeri alanlarını işletebilmekte hatta üçüncü kişilere

kiraya verebilmekteydi. 15.03.2009 tarihinde söz konusu protokol süre