The effects of natural environmental disasters on crime

• Author: Zafer AKKUS, Tamer EFE
• Pages: 1-24

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:7 Sayı:1 Yıl 2016 1

DOĞAL ÇEVRE FELAKETLERİNİN SUÇA ETKİSİ

Zafer AKKUŞ

Tamer EFE

Özet

Doğal çevrenin değişik zamanlarda maruz kaldığı felaketler, binlerce/milyonlarca

canlının ölmesine ve/veya yaralanmasına neden olurken beraberinde yaşam ortamlarında

bulunan her türlü yapı/yapılara geçici/sürekli tahribatlar bırak mıştır/bırakmaktadır.

İnsanoğlunun doğal çevreye bilinçli/bilinçsiz müdahaleleri ile dünya gittikçe savunmasız

bir hale dönüşmeye başlamıştır. Kendini koruma olgusundan insan faktörü ile uzaklaşan

dünya, tarihsel süreç içerisinde birçok doğal felaketin yaşandığı gezegen

olmuştur/olmaktadır. Doğal felaketlerin yaşandığı yerler beraberinde güvenlik sorunlarını

da ortaya çıkarmaktadır. Suç işleme potansiyeli (gizilgüç) olan birey/bireyler afetlerde

maddi/manevi zarar görmüş canlı ların/cansızların yaşadığı çevrelerde suça yönelik

girişimlerde bulunabilmektedir. Bu araştırmada, suç teorileri (birey - hedef - suç)

kapsamında doğal çevre felaketlerinin suça etkisi/etkileri konusu tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Doğal felaket, Suç, Suç Teorileri, Birey

THE EFFECTS OF NATURAL ENVIRONMENTAL DISASTERS

ON CRIME

Abstract

Disasters,-which natural environment suffered at different times-, while causing

injuries and deaths of thousands of living creatures , additionally left temporary or

permanent devastations to structures found in all kinds o f habitats. World has begun to

transform more and more into a vulnerable state with man’s conscious/unconscious

interventions to the natural environment. In the historical process, it has been a planet

where many natural disasters occurred, after moving away from the self-protection fact

because of human factor. The places where natural disasters occurred are subject to

security problems as well. The individuals with criminality potential tend to crimes in

environment where living or non-living creatures has been damaged physically or

spiritually because of natural disasters. In this study, the impact/s of natural environmental

disasters within the scope of the theory of crime (individual - target - crime) will be

discussed.

Keywords: Natural disasters, Crime, Crime theories, Individual.

Dr, 3.Sınıf Emniyet Müdürü, Elazığ Emniyet Müdürlüğü

 Dr, Emniyet Amiri, Malatya Emniyet Müdürlüğü

DOI: 10.21492/inuhfd.245653

Zafer AKKUŞ – Tamer EFE

2 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:7 Sayı:1 Yıl 2016

Giriş

İnsan etkisi olmaksızın aniden meydana gelen doğal çevre

felaketleri yaşanılan süreçte insan, toplum ve fiziksel ortamları olumsuz

etkilemektedir. İnsan merkezli bir yaklaşımla çevreye hâkim olan

insanoğlu bilimsel ve teknolojik yönden uzayda/gezegenlerde

araştırma/inceleme yapma imkân ve yeteneğine sahip olmasına rağmen

doğal nedenlerden dolayı oluşan felaketleri önceden algılama ve refleks

gösterme yetisine sahip değildir.

Çevre merkezci yaklaşımların insan merkezci yaklaşımlara göre son

40-50 yıl içerisinde teori ve pratikte ön plana çıkmasına rağmen mutabık

kalınan uluslararası anlaşmalara her ülkenin imza atmaması veya imza

atılanların bazı maddelerine ise yeterince uyulmadığı görüşü bilim

dünyasında yaygındır. Çevreyi koruyan ve/veya merkeze alan anlayışın

kabul görmesi uygulamada doğal çevreye verilen zararı önleme

konusunda yeterli olduğu söylenemez.

Foster’a göre insanlık, doğal çevresi ile olan ilişkisinde ciddi bir

noktada bulunmaktadır. Dünya insani nedenlerden dolayı hızla

yaşanılamayacak düzeye doğru ilerlerken yapılan tahribatlar ile yıkıma

gitmiştir/gitmektedir. İnsan odaklı yapılan yıkımlar, hem doğayı hem de

bir bütün olarak ekolojik düzenin gelişimini ve geleceğini baskı altına

almıştır/almaktadır

1

.

Çevrenin insan eliyle ve/veya doğal nedenlerden dolayı zarar

gördüğü felaketlerin/afetlerin bütünü sonuçta insana ve diğer canlı/cansız

varlıklara maddi/manevi zararlar vermektedir. Bu felaketlerin doğal

olanları arasında; deprem, volkanik patlamalar, kasırga, tayfun, çığ

düşmesi, siklon, tsunami, kuraklık, aşırı soğuklar, sel baskını, fırtına,

toprak kayması, salgın hastalıklar, doğal çevre yangınları vb.

bulunmaktadır. Sera gazlarının salınımının meydana getirdiği küresel

ısınma ve buzulların erimesinin de etkisi ile özellikle 20. ve 21. yüzyılda

arda arda yaşanan çevresel doğal felaketlerin yaşandığı bölgelerde ciddi

güvenlik sorunlarını da beraberinde getirmiştir/getirmektedir.

Felaketlerin meydana geldiği yerleşim yerlerinde güvenlik

problemlerinden istifade eden/etme düşüncesinde olan birey/bireylerin

1

Foster , J., B., “Savunmasız Gezegen Çevrenin Kısa Ekonomik Tarihi”, (Çeviren: Hasan

ÜNDER), Ankara,

EPOS Yayınları, 2013, s:11.