Strateji D

• Author: Karaosmanoglu, Ali L.

Askeri kuvvetin siyasi kudrete tahvil yolu olarak tanimlanabilecek strateji kavrami üzerine yapilan akademik çalismalar, rekabet dinamiklerinin mevcut uluslararasi sisteme giderek hakim olmasi nedeniyle yeniden artis göstermekte ve ragbet görmektedir. Bilkent Üniversitesi, Uluslararasi Iliskiler Bölümünden Ali L. Karaosmanoglu (E) ve Ersel Aydinlinin derledigi çalisma, disiplindeki bu egilimin son dönemde Türkçe literatürde göze çarpan kayda deger bir örnegini olusturuyor. Çalismanin gerisinde, derleyenlerin ifadesiyle, Türkiye'de "askeri düsünce ve stratejik arastirmalar[in] bir bilim dali olarak neden bu kadar fakir kal[digi]" (s. xvi) sorusunda ifadesini bulan bir düsünsel kaygi yatiyor.

Çalisma, stratejinin düsünsel, eylemsel ve egitimsel muhtelif boyutlarina dair yapilmis 13 incelemeden mütesekkil. Bu incelemeler ise zimni olarak dört ana bölüm olusturacak sekilde tasnif edilmis. Ilk bölüm, strateji hakkindaki kavramsal tartismalara ayrilmis bulunuyor. Soguk Savas sonrasi dönemde, klasik anlamini bir ölçüde yitiren ve kavramsal esnemeye maruz kalan stratejinin disiplindeki bu kavramsal dönüsümünü isaret edecek sekilde, 'büyük strateji' hakkinda yapilmis incelemeler, bu bölümde dikkati çekmekte. Ikinci bölüm, genis bir yelpazede, stratejiyi bir taraftan klasik kökenleri ile irtibat-landirirken diger taraftan ulusal güvenlik ve dis politika ile münasebetlerini konu ediniyor. Üçüncü bölüm, stratejinin düsünsel boyutlarindan eylemsel boyutlarina geçerek stratejik uygulamalarin çesitli alanlardaki tezahürlerini ele almakta. Dördüncü bölüm ise, stratejiyi egitimsel boyutlari ile degerlendiriyor ve pedagojik bir çerçeve içerisinde stratejinin egitimini ve ögretimini müzakere ediyor. Böylece çalisma, stratejinin düsünsel, eylemsel ve egitimsel üç temel boyutunu ihtiva eden bir bütünlüge kavusmus olmakta.

Çalismadaki her bir inceleme, öne sürdügü iddialar, ele aldigi yaklasimlar ve ortaya koydugu analizler ile münhasir bir akademik ilgiyi hak ediyor. Bununla birlikte, çalismanin baslica bilimsel degeri, müstakil incelemelerin bir taraftan stratejinin farkli cihetlerini özel bir arastirma konusu olarak tartisirken, diger taraftan stratejiye dair daha genel ve daha kapsamli hususlari okuyucunun dikkatine sunmasindan kaynaklanmakta. Örnegin, Haluk Özdemir, büyük strateji kavramini tasarlanmis ve beliren olarak iki sinifa ayiriyor ve bu iki stratejik yaklasim arasindaki farklari ve etkilesimleri ayrintili bir sekilde tartisiyor. Tasarlanmis...