Limitation of freedom of expression in accordance with european court of human rights and the constitutional court

• Author: Ars. Grv. Sultan ÇAMAK
• Pages: 1068-1089

Arş.Grv. Sultan ÇAMAK

1068 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:2 Yıl 2015

LIMITATION OF FREEDOM OF EXPRESSION IN

ACCORDANCE WITH EUROPEAN COURT OF HUMAN

RIGHTS AND THE CONSTITUTIONAL COURT

Abstract

Ensuring freedom of expression is essential for the creation of a

healthy society and government. The interest conflicts between

individuals as a result of social life, even the freedom of expression can be

limited in order to ensure overall balance is recognized in the legal

system. In terms of protecting fundamental rights and freedoms in the

international arena can be considered the most important document in the

European Convention on Human Rights are considered legitimate in cases

where the limitations regulated. For this reason, the constitutional

provisions and contractual provisions as are provisions that limit freedom

of expression must be considered when examining the contents of the

detailed. After giving general information about the scope of freedom of

expression

Our aim is to understand how the restrictions on freedom of

expression in practice reviewed. For this reason, our domestic law with

the recent decision by the Constitutional Court on this matter will be dealt

with case law of the European Court of Human Rights.

Keywords: Freedom of Expression, Limitations Regime,

Constitutional Limits, The Boundaries of Limitation, Restriction with

Law.

GİRİŞ

İnsanları diğer canlı türlerinden ayıran özelliklerin başında

içgüdüleriyle değil de düşünerek hareket eden varlıklar olması gelir.

Aristoteles’e göre de insanları farklı kılan düşünebilen ve düşündüğünü

ifade eden varlıklar olmasıdır

1

. Montesquieu’ya göre ise insan dinamik,

1

Kasım Karagöz, İfade Özgürlüğü ve İn san Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında

Sınırlandırılması Sorunu, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,

Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2004, s.1.

Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarına Göre İfade Özgürlüğünün

Sınırlanması

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:2 Yıl 2015 1069

yaratıcı ve erdemli bir varlıktır; fakat bu özelliklerini ortaya çıkarabilmesi

özgür bir ortamın sağlanmasına bağlıdır

2

.

Düşünce, bir konu, bir olay veya bir kimse hakkında zihinsel olarak

bir görüş sahibi olmak anlamına gelirken bu görüşlerin dış dünyaya

yansıtılması ifade anlamındadır ve düşüncelerin dış dünyaya ifadesinin bir

sınırlamaya tabi olmaması ifade özgürlüğünün gereğidir

3

. İfade özgürlüğü

bireylerin sağlıklı ilişkiler kurması bakımından önemli olduğu kadar

demokratik ve çoğulcu sistemlerde halkın kendi geleceğiyle ilgili

konularda düşüncelerini açıklayabilmesi, toplumda yaşanan aksaklıkların

ifade edilmesi ile eksikliklerin görülerek telafi edilmesi ve toplumsal

barışın sağlanması için de ayrı önem taşımaktadır

4

.

Çalışmamızda öncelikle ifade özgürlüğünün önemi ve kapsamına

kısaca değinilecektir. Daha sonra ise 1982 Anayasasının ifade

özgürlüğüne yaklaşımı hakkında genel bir çerçeve çizilecektir. En son

olarak da asıl konumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan

Hakları Mahkemesi kararları ışığında ifade özgürlüğünün sınırlanması ele

alınacaktır.

I. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ÖNEMİ VE KAPSAMI

KONUSUNA KISA BİR BAKIŞ

A. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ANLAMI VE KAPSAMI

İnsanlar var olduğu sürece toplum içerisinde yaşamanın da bir

getirisi olarak birbiriyle iletişim kurma ihtiyacı içindedir. Kişilerin

birbiriyle iletişim kurabilmesi ve kişiliğinin sağlam temellere oturması

sosyal bir ortamda kendini rahatça ifade edebilmesine bağlıdır. Böylece

insanın kendini gerçekleştirebilmesi, toplum içinde kendine bir yer

edinmesi mümkün olur. Yani ifade özgürlüğü insanlık tarihi kadar eski bir

2

Kasım Karagöz, a.g.tz., s.1.

3

Özcan Özbey, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü

Kısıtlamaları”, TBB Dergisi, Sayı 106, 2013, s.42.

4

Suat Kamber, İfade Özgürlüğü, Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı, Başbakanlık

Uzmanlık Tezi, 2012, s.3; Enver Bozkurt, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi

Kararlarında İfade Özgürlüğü ve Türkiye”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve

İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2002, s.48.