Inanc ve Iktidar (Ortadogu'da Din ve Siyaset).

• Author: Kula, Sadik
• Position: Book review

Inanc ve Iktidar (Ortadogu'da Din ve Siyaset)

Bernard LEWIS

Ayse Mine SENGEL (Cev.), Akilcelen Kitaplar, Ankara, 2017, 235 sayfa, ISBN: 978-605-9800-50-1.

Bernard Lewis; bir Ortadogu uzmani olarak bolgeyi cok iyi bilen ve bolge hakkinda derin tahliller yapan, ayni zamanda eski bir askeri istihbaratci olarak, Amerika'nin Ortadogu ile ilgili politikalarini belirleyen ve yonlendiren onemli isimlerden biridir.

Yazar; bazilari daha once Ingilizce dilinde yayinlanmamis makalelerinin ve yaptigi konusmalarin da bir derlemesini iceren, 2010 yilinda Oxford University Press Inc. tarafindan yayimlanan ve 2017 yilinda Turkce olarak basilan Inanc ve Iktidar adli eserinde Ortadogu'yu Din ve Siyaset ekseninde yorumlamistir. Kitap, onsoz ve bibliyografik ek bolumu haricinde, makale ve derlemelerinden olusan toplam on uc bolumden mutesekkildir. Yazar, inanclar baglaminda Orta Dogu'nun guncel sorunlarinin yani sira, inanc ve iktidar arasindaki iliskiye yogunlasarak, Islam ve Orta Dogu'da demokrasi kavramina yeni bir bakis acisi getirmeye calismistir.

Kitabinda agirlikli olarak; Ortadogu'nun siyasi ve hukuki gelenekleri, Muslumanlarin Hiristiyanlarla ve Musevilerle iliskileri, esitlik, ozgurluk, adalet gibi kavramlarin yaninda inanc, radikal hareketler, terorizm, diktatorlukler ve demokrasiden bahsetmektedir. Kitapta ozellikle akademik ve politik cevrelerde sikca tartisilan konular olan Islam ve demokrasi, Islam ile Bati (ya da Lewis'in soyledigi gibi Hiristiyan alemi) Yahudilik, cinsiyet meseleleri ve ozgurluk ve adalet arasindaki iliskiyi de iceren Ortadogu siyasetinin ve dininin bir panoramasi verilmektedir.

Kitabin ilk cumlelerinde "Sezar'in hakkini Sezar'a, Tanri'nin hakkini Tanriya" (Matta 22:21) yer alan Incil'in buyrugu -Hiristiyanlik ile Islam arasindaki temel farkliligin, ozellikle kilise ve devlet ayriminin anlasilmasi maksadiyla- derlemelerinin bir cok yerinde tekrar edilmektedir. Lewis, inanc ve iktidar konusuna cogunlukla Islam ve Hiristiyanlik eksenli deginmis ancak mantikli bir cerceve dahilinde, Yahudilige yaklasmak icin de cesitli argumanlari kullanmistir.

Lewis'in bircok bolumde degindigi ana argumanlardan birisi, Islam'in sadece kisisel kimligin degil, ayni zamanda Muslumanlarin birbirine ve devlete karsi olan sadakatinin ve otoritenin de temeli oldugunu iddia etmektedir. Bu baglamda, dinin Muslumanlarin kimlik, sadakat ve otorite kazandiklari tek bir kimlik olabilecegi cikariminda bulunur. Orta Dogu'da demokratik bir sistemin onundeki...