Employees at the Foreign Liaison Offices in Terms of Labor Law

• Author: Aslihan KAYIK AYDINALP
• Pages: 133-152

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi –İnÜHFD- Cilt:9 Sayı:1 Yıl 2018133

İŞ HUKUKUNDA YABANCI İRTİBAT BÜROSU ÇALIŞANLARI

EMPLOYEES AT THE FOREIGN LIAISON OFFICES IN TERMS OF

LABOR LAW

Aslıhan KAYIK AYDINALP

Özet

Yabancı yatırımcılar, Türkiye’de faaliyetlerini gerçekleştirirken farklı yollara

başvurmaktadır. Yabancı yatırımcılar Türkiye’de doğrudan şirket kurabilirler. Türkiye’de

doğrudan şirket kurmak yerine şube açabilirler veya pazar araştırması yapmak ya da

ürünlerinin ülke içinde satışını gerçekleştiren distribütörlere teknik, idari destek s ağlamak

gibi amaçlarla irtibat bürosu açma yoluna da başvurabilirler. Bu yollar ile sağlanan yabancı

yatırımlar gelişmekte olan ülkelere, sermaye açığının kapatılması, döviz ihtiyacının

karşılanması, istihdamın artırılması gibi konularda katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda

ülkemizde yabancı yatırımların teşvik edilmesi amacıyla Doğrudan Yabancı Yatırımlar

Kanunu kabul edilmiştir. Çalışmamızın konu sunu yabancı yatırımcıların Türkiye’de

faaliyette bulurken başvurmuş olduğu yollardan, ticari faaliyette bulunmamak üzere açmış

oldukları irtibat büroları oluşturmaktadır. İrtibat büroları pek çok hukuk alanını

ilgilendirmekle birlikte, çalıştırılan personel açısından iş hukukunun konusunu meşgul

etmektedir. İrtibat büroları iş hukuku açısından daha ziyade çalıştırılan personelin hukuki

niteliği, dolayısıyla iş güvencesi ve işçilik alacakları noktasında yargı kararlarına konu

olmuştur. Çalışmamızda öncelikle irtibat bürolarının genel kuruluş ilkeleri ve faaliyet

alanları incelenecek olup akabinde yabancı yatırımcı, irtibat bürosu ve çalışanlar İş

Kanunu’nun temel kavramları açısından incelemeye konu olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Doğrudan yabancı yatırımlar kanunu, irtibat bürosu, yabancı

yatırımcı, genel müdür, iş güvencesi.

Abstract

Foreign investors refer to different ways while performing their activities in

Turkey. Foreign investors either can establish their companies directly in Turkey and open

needed branch offices or they can establish a li aison office with objectives such as doing

market research and/or providing technical and administrative support to distributors who

realize reselling of products and solutions inside the country. These investments contribute

to developing countries, such as the closure of capital outflows, the need for foreign

exchange, and the increase in employment. In this context, the Foreign Direct Investment

Law was adopted in ord er to encourage foreign investments in our country. The subject of

Dr. Öğr. Üyesi, İnönü Üniversitesi Hukuku Fakültesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku

ABD. email:aslihan.kayik@inonu.edu.tr

Makale Gönderilme Tarihi: 02.03.2018

Makale Kabul Tarihi: 25.04.2018

DOI: 10.21492/inuhfd.407927

Aslıhan KAYIK AYDINALP

134 Inonu University Law Review InULR Vol:9 No:1 Year:2018

our study consist of established liaison offices; referred ways by foreign investors, which

do not have any commercial activity ob jectives. The liaison office is concerned with many

legal fields, but also is a subject o f labor law with regards to the employment of the

employed p ersonnel. The liaison office has been the subject of judicial decisions at the

point of the legal character of the employed, therefore, at the p oint of employment security

and workmanship receivables. In our study, first of all, the general corporate principles and

fields of activity of the liaison offices will be examined and then the foreign investor, the

liaison office and the employees will be examined in terms of the basic concepts of the

Labor Law.

Keywords: Foreign direct investment law, liaison office, foreign investor, general

manager, employment security.

GİRİŞ

Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu m. 2’ye göre, “doğrudan

yabancı yatırım, yabancı yatırımcı tarafından yurtdışından getirilen ya da

yurtiçinden sağlanan kıymetler aracılığıyla yeni şirket kurma ya da şube

açmayı ve menkul kıymet borsaları dışında hisse edinimi veya menkul

kıymet borsalarından en az % 10 hisse oranı ya da aynı oranda oy hakkı

sağlayan edinimler yoluyla mevcut bir şirkete ortak olmayı” ifade eder.

Diğer bir anlatımla, yabancı ülkedeki bir şirketin satın alınması veya yeni

kurulan bir şirkete sermaye tahsis ederek ya da var olan bir şirketin

sermayesini artırarak yapılan yatırımlardır1.

Doğrudan yabancı yatırımlar, gelişmekte olan ülkelerin sermaye

açıklarını kapatmak amacıyla başvurdukları yollardan biri olarak

karşımıza çıkmaktadır. Yabancı yatırımlar ülkedeki sermaye açığının

kapatılmasının yanı sıra, ülkeye döviz girişini sağlaması, istihdama

katkısı2 gibi ekonomik büyümeye etkileri nedeniyle de önem taşımaktadır.

Dolayısıyla Türkiye’deki yabancı yatırımları özendirmek ve yabancı

yatırımcıların haklarını gözetmek amacıyla Doğrudan Yabancı Yatırımlar

Kanunu kabul edilmiştir3. Kanunun kabulü ile teşvik amacıyla yabancı

1 KARLUK, Rıdvan: Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye

Katkısı, Ekonomik İstikrar, Büyüme ve Yabancı Sermaye Paneli 2007, s. 100; DEMİR

GÖKYAYLA, Cemile/ SÜRAL, Ceyda: 4875 Sayılı Doğrudan Yabancılar Kanunu ve

Getirdiği Yenilikler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 2, 2004,

s. 138.

2 CÖMERT, Faruk: “İstihd am Sorunu ve Yabancı S ermaye”, Hazine Dergisi, Ocak 20 00,

S. 13, s. 16; SABIR, Hasan: “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarını Gelişmekte Olan

Ülkelere Yönlendirici Politikalar”, Dış Ticaret Dergisi, Ekim 2002, S. 26, s. 2.

3 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi

Teşvik Kanunu, Yabancı Sermaye Çerçeve Kararı ve Yabancı Sermaye Çerçeve Kararı

Hakkında Tebliğ’i yürürlükten kaldırmıştır.