Direct representation establishment within turkish code of obligations no. 6098

• Author: Ars. Gör. Bahadir DEMIR
• Pages: 250-278

Arş. Grv. Bahadır DEMİR

250 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1 Yıl 2015

takdirde genel hükümlere başvurulması amaçlanmıştır. Son olarak Türk

Borçlar Kanunu’nun temsil ile ilgili hükümleri Türk Medeni Kanunu

madde 5’

2

deki yollama nedeniyle Medeni Kanun alanındaki tüm iradi

temsil halleri için uygulama bulabilir.

Anahtar Kelimeler: Temsil, Doğrudan Temsil, Temsilci, Temsil

Olunan, Temsil İlişkisi.

DIRECT REPRESENTATION ESTABLISHMENT

WITHIN TURKISH CODE OF OBLIGATIONS NO. 6098

ABSTRACT

As a rule, a legal transaction yields a judgment only about

person/people carrying out such transaction. However, the great

development in economic life, rising importance of specialization, and

increase in international relations have made it impossible for people to

carry out all of their legal transactions by themselves. In this way,

representation has become a legal institution whose importance increases

day by day. Thanks to this institution, transactions are carried out through

representatives. In this way, people are able to carry out legal transactions

in different places of the world simultaneously. The institution of

representation is of importance also for people who do not have a

possibility to carry out legal transactions by themselves because of lack of

capability to exercise civil rights.

The institution of representation is of vital importance for legal

transactions, contracts being in the first place. The lawmaker in Turkey

has regulated the institution of representation in the 40th to 48th articles of

the Turkish Code of Obligations. These articles contain general provisions

regarding representation. The lawmaker has also inserted special

provisions concerning representation in the articles 547 to 554 of the

Turkish Code of Obligations besides such general provisions. At this

2

TMK. m. 5: “Bu Kanun ve Borçlar Kanununun genel nitelikli hükümleri, uygun düştüğü

ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanır”.

6098 Sayılı Türk Borçları Kanunu Kapsamında Doğrudan Temsil Müessesesi

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:6 Sayı:1 Yıl 2015 251

point, the aim is to make sure that general provisions are applied when the

special provisions of the Turkish Code of Obligations do not include

relevant regulations. Finally, the provisions of the Turkish Code of

Obligations regarding representation may be applied to all voluntary

representation conditions within the scope of the Civil Code because of

the reference in the Turkish Civil Code article 5

3

.

Keywords: Representation, Direct Representation, Representative,

Represented, Representative Relationship.

1. DOĞRUDAN TEMSİL KAVRAMI VE BENZER

KURUMLARDAN FARKI

I. DOĞRUDAN TEMSİL KAVRAMI

Bir kimsenin temsilci sıfatıyla diğer bir kişi adına hukuki işlem

yapmasına “temsil”, temsilci ile temsil olunan arasındaki ilişkiye “temsil

ilişkisi”, yapılan hukuki muameleye de “temsil yolu ile yapılan hukuki

muamele” denir

4

. Temsil ilişkisinde hukuki işlemi üçüncü kişi ile temsilci

kurmasına rağmen yapılan işlemden doğan hukuki sonuçlar, temsil

olunanın ad ve hesabına doğmaktadır

5

.

Temsil, dolaylı ve doğrudan temsil olmak üzere ikiye ayrılır.

Hukuki işlem önce temsilci adı ve hesabına kurulup daha sonra bu

işlemler temsil olunana başka bir hukuki işlemle intikal ettirilirse, TBK.

m. 40/III gereği buna “dolaylı temsil” denir. Buna karşın hukuki işlemin

sonuçları temsilcinin adı ve hesabında değil de, doğrudan doğruya temsil

olunan adı ve hesabında sonuç doğuruyorsa buradaki temsile de TBK. M.

40/I gereği “doğrudan temsil” denir. Ancak temsil ifadesi esas itibariyle

3

The article 5 of the Turkish Civil Code: “The general provisions o f this Code and

Code of Obligations apply mutatis mutandis to all private la w relations”.

4

OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 8. Bası,

İstanbul 2012, s. 164.

5

AKYOL, Şener, Türk Meden i Hukukunda Temsil, İstanbul 2009, s. 151.; GÜNAY,

Cevdet İlhan, Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Ankara 2012, s. 236.; HATEMİ,

Hüseyin/GÖKYAYLA, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 2. Baskı, İstanbul 2012,

s. 100.; NOMER, Haluk N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 12. Bası, İstanbul 2012,

s. 94.; İNCEOĞLU, M. Murat, Borçlar Hukukunda Doğrudan Temsil, İstanbul 2009, s.

8.; FEYZİOĞLU, Necmettin Feyzi, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, İstanbul

1976, s. 386 vd.