Competition or compromise between administrative law and private law?

• Author: Dr. Dilsat YILMAZ
• Pages: 163-179

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013 163

İDARE HUKUKU VE ÖZEL HUKUK ARASINDA

YARIŞMA MI UZLAŞMA MI?

Dr. Dilşat YILMAZ

ÖZET

Türkiye idari rejimi benimsemiş bir ilkedir. Bunun anlamı, idarenin

işlem ve eylemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların idari yargı

yerlerinde idare hukuku kurallarına göre çözümlenmesidir. Ancak son

yıllarda idarenin faaliyetlerin özel hukuk işlemleri yoğun olarak ilişkili

hale gelmesiyle, idari uyuşmazlıklarda özel hukuk kurallarının yeri

tartışılır hale gelmiştir. Başka bir ifadeyle idari yargıcın idari

uyuşmazlıkların çözümünde özel hukuk kurallarından yararlanıp

yararlanamayacağı; yararlanabilecekse bunun sınırı ayrı bir incelemeyi

gerektirmektedir.

Anahtar Kelimeler: İdare Hukuku, Özel hukuk, İdari Yargıç, Adli

Yargıç, bekletici sorun

COMPETITION OR COMPROMISE BETWEEN

ADMINISTRATIVE LAW AND PRIVATE LAW?

ABSTRACT

Turkey is one of the states that adopted "administrative regime". It

means, the disputes arising from administrative act and actions are judes

at tha administrative courts by applying rules of administrative law. But in

the recent years, because of the fact that, the operations of the

 Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı.

Dr. Dilşat YILMAZ

164 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013

administration have become strict related with the acts of private law, the

role of the private law rules in "administrative dispute" has become a

subject that has been arguing. In other words, if administrative judge is

allowed to apply prive law rules to the administrative disputes, and if the

reply is positive, the scope of this usage necessitate a special

consideration.

Keywords: Administrative Law, Private Law, Administrative

judge, Ordinary judge, prejudicial issue

GİRİŞ

Ülkemizde de uygulanan, "İdari rejim" ya da "Kıta Avrupası" denen

sistemde, idare hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklar idari yargı

yerlerinde çözülür ve, idarenin işlem ve eylemlerine özel hukuk

faaliyetlerinden farklı, kendine özgü özellikleri bulunan idare hukuku

kuralları uygulanır. İdari yargı yerleri kural olarak yargılama faaliyetleri

sırasında idare hukuku ve idari yargılama hukuku kurallarını kullanırlar.

"İdari rejimde ihtisaslaşmış olan idari mahkemeler, kendi usul kuralları

çerçevesinde yargılama faaliyeti yapan ve uyuşmazlıkların çözümünde

doğrudan idare hukuku kurallarını uygulayan, adalet mahkemelerinden

ayrı, farklı bir yargı kolu içinde yer alan bağımsız mahkemelerdir"

1

.

İdare Hukuku ise, "İdare hukuku, idarenin etkinliklerini(işlemlerini

ve yerine getirmekle görevli olduğu hizmetleri), kuruluşunu, işleyişini,

insan ilişkilerini düzenleyen kuralları içeren hukuktur"

2

.

İdare hukuku kurallarının temel özelliği, idarenin kamu yararı için

faaliyet gösteren cihaz olmasına bağlı olarak şekillenmiştir. Anılan

sebeple idare, özel hukuk kişilerinin sahip olmadığı birtakım ayrıcalıklı

yetkilere sahiptir ve idare hukuku ilişkileri idare lehine yaratılan bir

eşitsizlik üzerine kurulmuştur. Güran bu gerçeği şöyle ifade etmektedir:

1

AKYILMAZ Bahtiyar-SEZGİNER Murat- KAYA Cemil, Türk İd are Hukuku, Seçkin

Yayınevi, Ankara, 2013, s. 91.

2

ZABUNOĞLU Yahya Kazım, İdare Hukuku C. 2, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2012, s.

101.