An evaluation of responsibility of the shareholders of limited company related to the public claims

• Author: Doç. Dr. Tamer BUDAK, Dr. Selami ER
• Pages: 75-104

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013 75

LİMİTED ŞİRKET ORTAKLARININ KAMU ALACAĞINA

İLİŞKİN SORUMLULUKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Doç. Dr. Tamer BUDAK

Dr. Selami ER

ÖZET

Kamu alacakları korunması ve tahsil edilme aşamasında diğer

alacaklara göre farklı mevzuat ve uygulamalara tabi önemli

alacaklardandır. Ancak kamu alacaklarını güvence altına almak adına

hukuka egemen olan ilkeleri ihmal edecek yasal düzenlemeler yapılamaz.

Bir kamu alacağı türü olan vergi alacakları için de durum aynıdır. Vergi

mükellefi olan kişilerden birisi de sermaye şirketi olan limited şirketlerdir.

Yasal düzenlemelerin aynı hukuksal durumda olanlara aynı şekilde

uygulanacak şekilde yapılması esastır. Ancak kamu alacağının korunması

için limited şirkete ve ortaklarına ve mirasçılarına yönelik yapılan yasal

düzenlemeler anayasal bağlamda yeni sorunların ortaya çıkmasına neden

olmuştur.

Anahtar Kelimeler: Kamu Alacağı, Vergi Alacağı, Limited Şirket

Ortakları, Mirasçılar, Sorumluluk, Anayasal İlkeler.

AN EVALUATION OF RESPONSIBILITY OF THE

SHAREHOLDERS OF LIMITED COMPANY RELATED TO THE

PUBLIC CLAIMS

ABSTRACT

Public claims are important receivables that are subject to different

regulations and procedures in terms of protection and collection in terms

 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi,

 Anayasa Mahkemesi Raportörü,

Doç. Dr. Tamer BUDAK – Dr. Selami ER

76 İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 4 Sayı:2 Yıl 2013

of other receivables. On the other hand regulations contrary to legal

doctrine can’t be enacted in the name of securing public claims. This

holds for taxes which is a type of public claim. One type of taxpayers are

limited corporations which is a type of stock corporation. The basic

principle is that regulations have to be enacted in a manner that applies to

everyone in the same legal situation. However, legislation on protection of

public claims as it applies to limited corporations, their stockholders and

their inheritors have caused new problems in terms of constitutional law.

Keywords: Public Claims, Tax Claims, Shareholders of Limited

Company, Heirs, Responsibility, Principals of Constitution.

1. GİRİŞ

Kamu alacağı 21/07/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme

Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da tanımlanarak, bu alacağın

tahsiline ve korunmasına yönelik kurumlar oluşturulmuştur. Asli kamu

alacaklarından olan vergi alacağı esas olarak, asıl borçlusundan talep

edilmektedir. Vergi borçlusu, vergi kanunlarına göre kendisine vergi

borcu düşen gerçek veya tüzel kişidir. Ancak, vergi veya kamu alacağının

güvence altına alınması amacıyla çeşitli kanunlarda sorumluluk kurumu

getirilmiştir. Böylece asıl borçludan tahsil edilemeyen/tahsil

edilemeyeceği anlaşılan kamu alacakları fer’i nitelikteki sorumlulardan

tahsil edilmektedir. Vergi sorumlusu, vergiyi doğuran olay kendi

bünyesinde gerçekleşmediği halde asıl vergi borçlusu ile birlikte veya

onun yerine geçerek, vergiyi kendi malvarlığından ödeyen kişiler fer’i

vergi borçlusu olarak tanımlanmaktadır. Türk hukuk sistemi içerisinde yer

alan limited şirketler ve anonim şirketlerin ortak özelliği, her ikisinin de

sermaye şirketi olması ve ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye

payını ödemeleri olarak belirlenmiştir. Bu nedenle 1998 yılına kadar gerek

limited şirket gerekse anonim şirket ortaklarının şirket tüzel kişiliğinden

talep edilen özel ve kamu borçları karşısında sorumlulukları eşit düzeyde

iken, gerek 1998 yılında gerekse 2008 yılında yapılan yasal düzenlemeler

neticesinde farklı durumlar ortaya çıkmıştır. Yapılan düzenlemeler bir

problemin ortaya çıkmasına neden olmuştur ki bu çalışmada bu sorun